(Krant) Trouw (2)

21 augustus 2015 – Trouw

De overheid moet zich meer inspannen om ouderen tegen fatsoenlijke voorwaarden de waarde van hun eigen huis te laten verzilveren. Daar voor pleit Marja Elsinga, hoogleraar huisvestingssystemen aan de TU Delft. Volgens haar is er een wereld te winnen als het Rijk potentiële investeerders over de streep zou trekken, bijvoorbeeld door garant te gaan staan voor leningen, zoals dat nu al gebeurt met de Nationale Hypotheekgarantie (NHG).

Samen met De Vereniging Eigen Huis (VEH) en toenmalig PvdA-Tweede Kamerlid Paul Tang bepleitte Elsinga dat in 2013 ook al eens. Verenigd in de Taskforce Verzilveren, kwamen ze destijds met het idee voor een zorghypotheek, waarbij ouderen de overwaarde van hun woning konden vrijspelen voor aanpassingen.

Plannen om zich hieraan via garanties te committeren, werden door minister Blok (VVD, Wonen) naar de prullenbak verwezen. Gemeenten moesten zich daar maar over buigen, want die zouden er de vruchten van plukken, nu de zorg steeds meer voor hun rekening komt, vond hij.

Volgens Elsinga speelde de moeizame markt ook een rol. Zij denkt dat het kabinet in die tijd van dalende huizenprijzen niet zat te wachten om zich te verbinden aan partijen die huizen wilden opkopen, om ze aan de zittende bewoners te verhuren.

Commerciële aanbieders
Maar nu de huizenprijzen weer in de lift zitten, zou Blok er volgens haar goed aan doen om er nog eens goed naar te kijken, al was het maar omdat 65-plussers gemiddeld anderhalve ton vermogen hebben, die voor zestig procent in stenen zit.

Houdt de overheid zich op de vlakte, dan zullen commerciële aanbieders volgens haar in toenemende mate in dat gat springen, met ongunstige voorwaarden voor ouderen als gevolg. Ze wijst op het Zilver Wonen Fonds, een investeringsmaatschappij die ouderen tachtig procent van de waarde van hun woning betaalt, waarna er jaarlijks 5,5 procent aan huur opgehoest moet worden. Zo'n dertig ouderen in de regio Rotterdam hebben hun huis inmiddels verkocht, en betalen nu dus huur.

Volgens Elsinga maken ouderen alleen van zo'n aanbod gebruik als ze dringend geld nodig hebben. "Dat zie je in extremere mate ook in Oost-Europa, waar het pensioen- en zorgstelsel minder goed geregeld is. Daar duiken allerlei louche ondernemers op die markt. Zo ver is het hier nog niet, maar dat kan wel gebeuren."

Ton van Der Schelde, directeur van het Zilver Wonen Fonds, vindt zijn voorwaarden niet ongunstig. Ouderen kopen volgens hem 'een stukje comfort', omdat ze hun woningwaarde wel verzilveren, maar niet hoeven te verhuizen, en zich over onderhoud nooit meer druk hoeven te maken. De twintig procent die het fonds zelf houdt, is volgens hem nodig om de kosten te kunnen betalen, en om investeerders een rendement te kunnen bieden tot tien procent per jaar.

Zeven procent
Dat forse rendement lijkt geen overbodige luxe, want investeerders staan niet te springen om zich op deze markt te storten. Eén van de weinige andere aanbieders, Lommerhuizen Wonen, biedt zeven procent rendement en heeft volgens eigenaar Wim Bredewoud de grootst mogelijke moeite om investeerders aan zich te binden.

Precies dát kan volgens Elsinga veranderen wanneer de overheid garant zou staan. Volgens haar trekt dat bonafide aanbieders, en het kan investeerders een veilig gevoel bieden wanneer de overheid achter zo'n fonds staat. "Dan kunnen eigenaren misschien in plaats van tachtig, negentig procent van de waarde krijgen. Voor ouderen is dat ook fijn."

Minister Blok ziet er voorlopig weinig in, laat hij desgevraagd weten. Volgens hem is het aan de markt om te bezien of ze binnen de regels met producten kunnen komen.

Elsinga: "Helaas is er hier geen sprake van een echte markt waar aanbieders concurreren om de gunst van de consument. Er is wel sprake van een verslechtering van de pensioenen en van de zorg. Ouderen komen in de knel en zien dit vermogen als laatste uitweg. Dat betekent ruim baan voor louche aanbieders van bedenkelijke financiële producten."

De 72-jarige Loes en Gerard Tijsmans (73) hadden vorig jaar nog niet kunnen bedenken dat ze nu veel makkelijker geld konden besteden. Zij huren na 36 jaar hun eigen huis. Lees vandaag in Trouw een interview met hen.

Bron: trouw.nl

Gepubliceerd op vrijdag 21 augustus 2015